تعبد دینی در بستری عقلانی شکل گرفته است

دکتر محمد جعفری در نشست ایمان و رنج بشر، که به صورت مجازی برگزارشد، گفت: روشنفکران دینی و معنوی در دهه های اخیر به این ذهنیت دامن زده اند که دین با عقلانیت و خرد ورزی و تفکر، میانه ای ندارد و در کشاکش میان آن دو باید یکی از آن دو را برگزید.

وی افزود: آنها اساس و محور دین را تعبد دانسته اند و تعبد را هم در نقطه مقابل عقلانیت قرار داده اند. به گمانِ آنان، دنیای جدید و مدرن، دنیای عقل مداری و اندیشه ورزی عقلانی است و این عقلانیت، تدین را با محوریت تعبد، بر نتابیده و هضم نمی نماید. انسان مدرن، انسانی متکی به خود است که جز به محصول تفکر خود تسلیم نمی شود و انسان متدین، دیگر فرمانفرماست و تسلیم محض تعالیم و فرامین الهی.

عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) بیان کرد: با این توصیف، چالشهای عقلانی متعددی فراروی تعبد نهاده می شود. چالش از خودبیگانگی، چالش عدم رشد عقلانی، چالش آزمون ناپذیری، چالش انتقاد ناپذیری، چالش عدم داورِ مورد توافق و نهایتاً چالش چرایی تعبد، مهمترین موانع عقلی در برابر تعبد دینی است.
دکتر جعفری با بررسی و تبیین ماهیت تعبد و تقسیم آن به تعبد مُعلَّل و تعبد مُدلَّل، ضمن پاسخ به این چالشها، اظهارکرد: تعبد دینی که تعبدی مدلل است، در بستری عقلانی شکل گرفته و گرچه عقلانیت مدرن و انتقادی نمی توانند با آن بر سر یک سفره بنشینند اما عقلانیت سلیم، معتدل و واقع گرا، تعبد دینی مطلوب و معقول است.

انتهای پیام